Decemberstress

Terwijl Nederland dagenlang in de ban is van code rood en oranje door een beetje sneeuw, is het hier aanhoudend koud, grijs en somber. Dit weer stemt niet echt vrolijk, en we zouden zeker in een mega herfstdip beland zijn ware het niet dat er deze dagen veel afleiding is. Decemberstress in de Creuse? De evenementen volgen elkaar in rap tempo op en opgelucht streep ik ze na succesvolle voltooiing één voor één af op de kalender. 

De herfstvakantie die hier twee weken duurt, is net achter de rug als we  eind november voor een weekje naar Nederland vertrekken voor de viering van het vijftigjarig huwelijksfeest van mijn ouders. Ik weet van andere Nederlandse ouders in de buurt dat de school niet moeilijk doet over schoolverzuim (met een goede reden), en ik meld de aanstaande afwezigheid van de jongens in de schoolschriften als fait accompli, en hoor er verder niets over. De jongens vinden het natuurlijk enorm stoer om zomaar onder schooltijd naar Nederland te vertrekken, en opgetogen vertellen ze dat al hun vriendjes jaloers zijn. 
Wekenlang zijn we bezig geweest met de voorbereidingen van het feest: We duiken in fotoarchieven, schrijven liedjes, maken filmpjes, versieren de feestzaal en zorgen ervoor dat we er op de dag zelf op ons paasbest uitzien (wat voor ons plattelanders nog best een uitdaging is). Het feest, dat gehouden wordt in de nieuwe verenigingszaal in het dorp waar ik ben opgegroeid, is een groot succes, en we kunnen weer eens bijkletsen met familie en bekenden die we lange tijd niet gezien hebben. 
Als we terug zijn op onze stek, volgt de verjaardag van Manu, die zeven wordt. Die willen we niet zomaar voorbij laten gaan, hoewel we misschien ook een voorbeeld kunnen nemen aan de Fransen, die, als het niet uitkomt, ook wel eens een kinderverjaardagsfeestje overslaan zo lijkt het. Is het schuldgevoel dat we altijd zo hard aan het werk zijn? In ieder geval kan ik het niet over mijn hart verkrijgen geen feestje te organiseren voor onze jongste spruit en zo zitten we op een regenachtige zondagmiddag met een handvol gamins en een mooie verjaardagstaart in de bioscoop in Evaux les Bains te kijken naar de nagesynchroniseerde 'Paddington 2'. Erg leuke film, maar wat is het vreemd om Hugh Grant te zien op het witte doek, met een andere stem en Franssprekend.
In Nederland ben ik nog snel even de Hema ingerend voor wat strooigoed en chocoladeletters. Dieuwertje Blok herinnert de jongens op het sinterklaasjournaal tenslotte aan de komst van de Goedheiligman. Geen ontsnappen aan dus, en diep in ons hart willen we dat ook niet, want deze traditie is diep in ons geworteld. We sprokkelen links en rechts wat cadeautjes bij elkaar, bescheiden aangezien de kinderen met kerst ook nog cadeaus krijgen, en ik schrijf voor elk een gedichtje. Net als vorig jaar vraag ik onze Franse buren om op 5 december rond etenstijd hard op de deur te bonzen en de zak voor de deur te zetten. Viggo gelooft al een poos niet meer, maar speelt het spelletje mee voor zijn kleine broertje. Manu op zijn beurt is argwanend: "Ik zag een witte hand voor het raam!" We doen ons best er iets leuks van te maken, maar doordat de kinderen de opwinding van het sinterklaasfeest met alle liedjes en rituelen die erbij horen niet kunnen delen met hun Franse vriendjes, is de algehele beleving toch minder intens.
Ik realiseer me dat de jongens echt in twee culturen opgroeien, want in dezelfde periode maakt Frankrijk zich op voor de komst van Père Noël en we vieren zijn komst op een zaterdagavond met de andere dorpsbewoners in het gemeentezaaltje. De ouders hebben allemaal een cadeau mogen uitzoeken in de Intermarché die de kerstman onder de bont versierde kerstboom zal uitdelen aan de kinderen. Voorafgaand spreekt de burgemeester over de highlights van het afgelopen jaar, en zo leren we dat de nieuw geasfalteerde weg door ons dorp vijftigduizend euro heeft gekost. "Zoveel geld, voor zo'n klein dorpje?", vraagt Viggo verbaasd. Nadat de cadeautjes zijn uitgedeeld en de kinderen hebben gezongen als bedankje, storten de volwassenen zich op de hapjes en de bubbels. Ook op school zijn de kinderen bezig met allerlei activiteiten rond Père Noël. Ze bakken koekjes en maken kalenders die ze verkopen op de Kerstmarkt in Auzances; de opbrengst is voor de verschillende schoolexcursies. Terwijl ik dit stukje tik, zitten de kinderen op school aan de repas de Noël, met vast meer dan drie gangen en allerlei extra lekkernijen. Helemaal zo slecht nog niet, opgroeien in twee culturen.
Mooie feestdagen voor iedereen en een liefdevol en gezond 2018! 

Manu zeven jaar! Feestje in de Cinéma in Evaux les Bains.

Sleeën in Mont Dore.

No matter what

De eerste sneeuw valt al vroeg dit jaar....

Het zijn hectische tijden hier op het Creusense platteland. Vele aanvragen voor bezichtigingen en van huizenbezitters die contact opnemen om hun woning in de verkoop te nemen. Engelsen die terug willen naar Engeland, omdat ze op leeftijd zijn en, zoals ze zelf letterlijk zeggen, in Engeland willen sterven. Maar ook Britten die noodgedwongen terug moeten omdat hun inkomen door de lage koers van het Britse pond sterk is gedaald. Om diezelfde reden trekken er Engelsen die reeds in de duurdere gebieden van Frankrijk wonen naar de (goedkope) Creuse. 
Een Engelse dame komt veel te laat voor onze bezichtigingsafspraak omdat één van haar twee hazewindhonden onderweg ziek is geworden en de hele auto heeft besmeurd. En ze is al zo uit haar doen, aangezien ze haar 'lovely property' aan de Franse zuidkust noodgedwongen heeft moeten verkopen en nu op zoek is naar een goedkoper alternatief. Ze is lovend over de locatie van het pand dat ze heeft uitgekozen om te bezichtigen, maar minder blij met wat ze binnen aantreft. "I would have expected it to be more rustique."
Veel Engelse klanten zijn 'totally fed up'  met Engeland, het politieke gekrakeel, de onzekerheid over wat Brexit gaat brengen. Sommigen geven aan haast te willen maken met de aanschaf van een Franse woning. Ze willen letterlijk voet aan de grond krijgen in Europa voordat de onderhandelingen over Brexit ten einde lopen, met alle nieuwe regels die daarna zullen gelden. Dit lijkt nog even te gaan duren, want de besprekingen verlopen uiterst stroef en daarbij is het de vraag of premier Theresa May wel kan aanblijven gezien de felle kritiek uit haar eigen conservatieve partij. 
De ene ramp is nog niet voorbij of de volgende dient zich alweer aan. "It is just one thing after another", zegt een Engelse currency broker die in hartje Londen zijn klanten helpt aan een zo goed mogelijke wisselkoers om de Franse stulpjes te financieren. Al het gedoe doet het land geen goed, vindt hij, en ook de koers van het pond 'is suffering so much'. Er gaan stemmen op om Brexit ongedaan te maken, wat volgens hem 'very good news' zou zijn en een einde zou betekenen aan de tergende onzekerheid waar veel Engelsen, zowel in Engeland als elders in de wereld, onder lijden.
Behalve met Engelsen, Nederlanders en Belgen ben ik tegenwoordig in toenemende mate druk met Franse klanten. Zowel mensen die hun woning in de Creuse willen verkopen omdat ze het hier te koud vinden en af willen zakken naar het zuiden, als aanstaande pensionado's die de Creuse hebben uitgezocht voor een rustige oude dag.
De lokale notaris stuurt regelmatig Franse klanten naar mij door die hun woning willen verkopen. Veelal oude, op te knappen boerenwoningen met soms heel wat landerijen erbij. Zo struin ik op een grijze, druilerige ochtend met een Franse agrariër door de heuvelachtige weilanden, achttien hectaren in totaal die hij me graag laat zien. Hij is ziek en is zijn bedrijf aan het afbouwen, veertig koeien heeft hij nog maar. Zijn drie zoons heeft hij afgeraden het boerenbedrijf over te nemen, en dat advies hebben ze opgevolgd. Wat volgt is een lange klaagzang over de Franse overheid, de industriële boerenbedrijven waarbij het alleen nog over kwantiteit gaat. "Ik ken al mijn dieren, en heb ze altijd liefgehad. Een andere manier is er voor mij niet", zegt hij, en tuurt naar de door mist omgeven horizon. De woning, een erfenis waar hij zelf nooit gewoond heeft, staat reeds enkele jaren leeg, maar is nooit leeggehaald. Het beddengoed ligt zelfs nog op de bedden, weliswaar helemaal aangevreten door de muizen. Ik moet wel een hele enthousiaste doe-het-zelver vinden die aan deze klus wil beginnen, denk ik, terwijl ik de verschillende kamers opmeet en foto's maak.
In de middag rijd ik naar een boerderij in een gehuchtje tien minuten bij ons vandaan, die heel lang te koop heeft gestaan, maar die binnenkort aan Engelsen wordt overgedragen. Ik heb een afspraak met één van de Franse erfgenamen. Ik moet nog wat papierwerk ophalen en hij wil graag bespreken hoe om te gaan met alle meubels en spullen in het huis, de grote schuur, en nog enkele andere bijgebouwen. "Bonjour charmante dame!", begroet hij enthousiast. We lopen wat door de schuur en de woning, en ik constateer dat er nog altijd niet is opgeruimd. De man heeft geluk: De Engelse kopers vinden het prima als alle spullen - veelal rotzooi - in het huis blijven. Veel Engelsen zijn dol op oude gebruiksvoorwerpen en meubels en hopen tussen alle vergane glorie nog wat mooie, unieke objecten te vinden. Als we alles doorgenomen hebben, vertelt de eigenaar dat hij bang was dat de woning nooit verkocht zou worden, en hij is blij verrast als ik vertel dat de kopers, een jong stel met een dochter van dertien, hier permanent komen wonen en met ongeduld wachten op het moment dat ze de woning kunnen betrekken.
Aan het einde van de middag ontmoet ik een Engelsman van begin vijftig bij de schuur die hij heeft gekocht en die hij gaat omtoveren tot woning. Na de nachtdienst bij de Engelse spoorwegen is hij samen met zijn broer in de auto gestapt naar Dover, waar ze de veerboot naar Calais hebben genomen, om vervolgens in één ruk van een kleine zeven uur over Parijs naar de Creuse door te stomen. Dadelijk gaat hij de definitieve handtekening plaatsen bij de notaris en dan rijden ze direct terug naar Brighton, aan de Engelse zuidkust waar ze de volgende ochtend aan zullen komen. Op wat hazenslaapjes in de auto na heeft hij dan 36 uur niet geslapen. Hij heeft ontzettend veel zin in dit nieuwe Franse avontuur en is van plan zich op termijn in Frankrijk te gaan vestigen. Over Brexit is hij laconiek. "It won't change a lot." 
Brexit of geen Brexit: De Engelsen hebben altijd van Frankrijk gehouden en ze zullen altijd naar Frankrijk blijven komen. No matter what.

'Atelier cuisine' in de klas van Viggo....de ouders zijn uitgenodigd mee te helpen.

Des grands patissiers ...

Herfstvakantie.....nog meer koekjes bakken!

En pannenkoeken...

Klaar voor een avondje Halloween!

En de eerste sneeuwpop is een feit.

Stiltebos

We genieten momenteel van een Indian summer met zomerse temperaturen. Gelukkig maar, want aanvankelijk zette de herfst sneller in dan we hoopten en moest aan het einde van de middag de kachel aangestookt worden om het behaaglijk te houden in huis. Altijd even wennen, na de zomer vooral buiten doorgebracht te hebben. De jongens hebben tevreden geconstateerd dat het een prima schooljaar gaat worden, met lieve juffen, en de coolste schoolbuschauffeur tot nu toe. Een dertiger, een jonkie tussen zijn veelal gepensioneerde collega's, die met dit werk hun vaak magere pensioentje opleuken met wat extra inkomsten. 

Van GéGé, zoals de kinderen de nieuwe chauffeur liefkozend noemen, mag bijna alles in de bus, en hij deelt ook nog eens snoepjes uit. Totaal onverantwoord natuurlijk, en dit zou in Nederland waarschijnlijk uit den boze zijn. Het grappige is dat GéGé ook echt communiceert met de ouders. Wat zeg ik? Als ik een sms'je stuur om door te geven dat de kinderen niet meerijden, krijg ik zo waar een berichtje terug. 

Manu heeft er extra veel zin in dit jaar, omdat zijn klas samen met twee andere klassen aan de beurt is voor de jaarlijkse schoolexcursie. In maart vertrekken ze naar de Dordogne, naar Montignac sur Vézère om precies te zijn, om daar gedurende vijf dagen de prehistorie te verkennen. 

Ook de sportieve activiteiten zijn weer in gang gezet. Viggo verlengt zijn lidmaatschap bij de fietsvereniging in Evaux les Bains, en Manu heeft zijn verlegenheid overwonnen en voetbalt inmiddels met heel veel plezier bij U.S. Auzances. 

Alles loopt dus weer als vanouds, maar wat zijn die eerste weken in het nieuwe schooljaar druk en wat is het lastig om na acht lange vakantieweken in een ander ritme te komen. Het kost veel moeite en inspanning om onze professionele werkzaamheden, de kinderen, het huishouden, de tuin en alle andere uitdagingen die horen bij een leven op de campagne het hoofd te bieden. Soms voelt het als een eindeloze stroom werkzaamheden die nooit ophoudt. We hebben door ons werk door de jaren heen veel contacten gekregen, en we komen tegenwoordig letterlijk overal bekenden tegen. Laatst was ik met de jongens bij de huisarts voor de attestations médicales, de verplichte toestemming van de huisarts om te mogen sporten. Terwijl we bij de balie stonden te wachten, liep er net een Engels stel voorbij aan wie ik een paar maanden eerder een huis had verkocht. In de wachtkamer zat een andere klant, een Fransman met Italiaanse roots, met wie ik recent enkele woningen had bekeken. Zijn vrouw had ze één voor één afgekeurd. "Heb je al een leuke woning voor me gevonden?", vroeg hij lachend  terwijl we wachtten op onze afspraak met de dokter. 

Rust vind ik achter de piano en in het bos. Het liefst loop ik tegenwoordig op plekken waar ik vrijwel zeker niemand tegenkom. Vroeger deed ik altijd een 'rondje dorp', een fijne tocht van ruim zes kilometer maar met een grote kans om dorpsgenoten tegen het lijf te lopen. Daarom kies ik er tegenwoordig voor de andere kant op te gaan, naar een naburig gehuchtje met slechts een paar huizen waarvan de meeste niet permanent bewoond zijn. Ik doorkruis het dorpje niet, maar sla meteen linksaf een pad in, dat tussen twee weilanden loopt, links en rechts begroeid met bramenstruiken. Dit pad loopt over in een bos, waar het volledig stil is op het ruisen van de bomen, het gefluit van de vogels en het geritsel van de dieren na. Nu het jachtseizoen is begonnen, luister ik eerst goed of ik schoten en jachthonden hoor, maar gelukkig wordt er vrijwel alleen in de weekends gejaagd. Laatst liep ik er vroeg in de ochtend, en stonden er enkele tientallen meters bij me vandaan drie hertjes op het wandelpad.

Als er wel wordt gejaagd, blijf ik liever op de harde weg en wandel ik rechtdoor. Dan kom ik langs het enige permanent bewoonde huis, van een Fransman van onze leeftijd die sinds zijn scheiding enkele jaren geleden in z'n eentje de zorg draagt voor zijn twee tieners. Zijn ex, een depressieve en aan alcohol verslaafde vrouw, woont elders. Om zijn leuk opgeknapte, natuurstenen huis na de scheiding te kunnen behouden, zag hij zich gedwongen te stoppen met boeren, en heeft hij alle machines verkocht aan de twee andere agrariërs in ons gebiedje. Het land en enkele schuren zijn nog altijd zijn eigendom en worden verpacht. Nooit, maar dan ook nooit, zal hij de landerijen - 'la terre' - verkopen, vertrouwt hij me toe als hij me op de terugweg van mijn wandeling uitnodigt voor een drankje op het zonnige terras voor zijn huis. Het land is reeds generaties in zijn familie, en dat moet zo blijven. Ondanks het feit dat zijn zoon op het Lycée zit en voor handel en commercie heeft gekozen en het vrijwel uitgesloten is dat hij later wil gaan boeren.

Terug naar de andere wandelroute, die door het bos. Daar ben ik nog nooit één mens tegengekomen, en dat maakt deze 'stiltewandeling' van eveneens ruim zes kilometer perfect. Tot een paar weken geleden, toen er van de andere kant plotseling een medewandelaar opdook. De zon scheen door de bomen, en ik moest echt even met mijn ogen knipperen om me er van te vergewissen dat de dame die me tegemoet kwam lopen écht was, zo onrealistisch kwam het op me over. Het bleek de buurvrouw van de eerder aangehaalde gescheiden Fransman, een gepensioneerd stel van dik in de tachtig dat de zomers in het grote maison de maître doorbrengt, en rond november weer naar Clermont-Ferrand vertrekt om te overwinteren. Ze is de oma van de vrouw van de boer die ons land bewerkt en de overgrootmoeder van hun zoontje Theo. Ze vertelde op zoek te zijn naar Girolles, de eetbare paddenstoel waar de Fransen zo dol op zijn. Ze wees op het mandje onder haar arm, dat leeg was. "Niks te vinden", zei ze teleurgesteld, en er volgde een lange uiteenzetting over de redenen waarom deze geliefde paddenstoel maar niet wilde groeien dit seizoen. Overrompeld door deze onverwachte bezoeker van mijn stiltebos nam ik snel afscheid en vervolgde mijn weg. Ik moest flink doorstappen om op tijd thuis te zijn voor de schoolbus. Iets voor vijven arriveerde ik bij ons weggetje; de vrouw van de boer was er al. Zoontje Theo van vijf gaat ook met 'le car' naar school en zodoende spreken we elkaar iedere dag even. "Lekker gewandeld?", vroeg ze. "Ja heerlijk!", zei ik en ik vertelde enthousiast dat ik haar oma nog tegen was gekomen. "Ja, dat weet ik", zei de vrouw van de boer. "Ze belde me net al."

Manu heeft zijn verlegenheid overwonnen en voetbalt bij de club in Auzances.

Herfst in de oven.

Lekkere tarte aux pommes met appeltjes uit eigen tuin.

Het Dak

Een hele leuke kaart vanwege Rob's 48ste verjaardag.

Als altijd kent de zomer een overvol programma. Het dak van ons huis is dringend toe aan vervanging, dat weten we al een tijdje, maar het ontbreekt aan tijd, zin en de moed er aan te beginnen. Maar nu kunnen we er echt niet langer omheen, anders is het wachten op de eerste lekkage. Na enig zoeken vinden we een betaalbare pan in dezelfde stijl als de pannen die reeds langer dan honderd jaar de woning beschermen tegen de natuurelementen. Eenmaal aan het werk, begin juli, blijken er verschillende typen pannen op het dak te liggen; de oudste dateert van 1895, meer dan honderdtwintig jaar oud! Wekenlang zit Rob op zijn knieën in het bakje van de hoogwerker en komt hij alleen naar beneden om nieuwe materialen te halen, te eten, te drinken en te slapen. Tot onze opluchting blijft het weer redelijk goed, en ook de hoogwerker laat ons niet in de steek. We hebben de machine jaren geleden niet goed functionerend, en daardoor voor een goede prijs, gekocht. Rob heeft 'm destijds aan de praat gekregen en sindsdien bewijst hij ons geweldige diensten, en besparen we duizenden euro's door het werk zelf te doen. 
Doelstelling is om half augustus klaar te zijn, omdat we de kinderen een vakantie in Portugal in het vooruitzicht hebben gesteld. Helaas gaat het in het staartje van de werkzaamheden toch nog enkele dagen regenen, en bovendien zit er als altijd veel tijd en energie in de afwerking zoals schilderwerk, houtrenovatie, zinkwerk, metselwerk en plaatsing van de dakgoten. Daardoor is het werk nog niet helemaal klaar als we naar het zonnige zuiden vertrekken. We overnachten in het pelgrimsstadje Burgos in het noorden van Spanje in een airbnb appartement op acht hoog, wat we duidelijk niet meer gewend zijn. Er is zelfs geen balkon en we drentelen een beetje om elkaar heen, geen raad wetend zo zonder buitenruimte. "Mogen we buiten spelen", vragen de kinderen. Snel de deur uit dan maar, om te genieten van deze prachtige stad met een gigantische kathedraal, sfeervolle pleinen, gezellige restaurantjes en barretjes. De stad ligt op de route van de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella en overal zien we sportievelingen met grote rugzakken en wandelstokken, zoekend naar een slaapplek of een hapje eten. 
De volgende ochtend rijden we door naar Nabainhos, in de Serra da Estrela, met een top van bijna tweeduizend meter het hoogste bergmassief van Portugal, in het binnenland op twee uur rijden van de oude havenstad Porto. Op de Nederlandse camping Quinta das Cegonhas slaan we onze tent op. De camping biedt schitterende vergezichten over de omgeving. Hierdoor zijn we iedere dag van dichtbij getuige hoe Portugal pijnlijk geconfronteerd wordt met bosbranden, want elke dag zien we nieuwe rookpluimen, horen we de sirenes van de bombeiros, de brandweer, zien we helikopters overvliegen en een enkele keer ook een watervliegtuig.
Omdat we laat in het seizoen zijn, blijkt het gros van de campinggasten, in ieder geval de gezinnen, reeds vertrokken en zijn er niet zoveel speelkameraadjes meer. De jongens laten zich niet uit het veld slaan en sluiten vriendschap met een elfjarige Portugese jongen. Met handgebaren en een beetje Engels proberen ze een kaartje te leggen bij de tent. Gelukkig hebben we afgesproken met een Nederlandse vriendin en haar dochter, van dezelfde leeftijd als Viggo, die ook op de camping staan en met wie ze de hele vakantie optrekken. We bezoeken mooie oude dorpjes, de prachtige stad Porto en we maken enkele mooie wandelingen door de bergen waar de gevolgen van de branden vaak zichtbaar zijn. Tijdens één van die tochten door het wat dorre landschap komen er twee blaffende honden op ons af. Tot onze opluchting zien we al snel een jonge vrouw die in het Nederlands de honden tot de orde roept. Ze blijkt sinds kort met haar Nederlandse man en twee dochters, honden en paarden, in het huisje te wonen iets verderop, totaal geïsoleerd van de buitenwereld. We raken aan de praat, en ze vertelt hoe haar man in Nederland zestig uur in de week werkte en hoe hij daardoor tot zijn spijt zijn inmiddels dertien jaar oude dochter nauwelijks heeft zien opgroeien. Met zijn tweede dochter, inmiddels acht, moet het anders, vond hij. Het roer moest om. Ze werden verliefd op het verlaten plekje in de Serra da Estrela, waar ze begin dit jaar hun intrek hebben genomen, samen met de honden en een groep paarden en veulens. Energie komt van zonnepanelen en een windmolen; water uit de waterput. Een flinke moestuin moet de off-grid levensstijl op den duur vervolmaken. Inkomen komt uit een tienurige werkweek, achter de laptop, voor de voormalige Nederlandse werkgever. Daar kan het gezin 'riant' van leven, vertellen ze. De dochters gaan niet naar school, maar krijgen thuis les, hoewel de oudste van dertien laatst heeft aangegeven toch graag naar een Portugese school te willen. Het geheel doet idyllisch en romantisch aan.
De Nederlanders zijn bezorgd over de bosbranden, en hebben inmiddels een warme relatie met de bambeiros die hen recent heeft moeten verlossen van een brand die wel heel erg dichtbij kwam. Doordat de paarden de velden om het huis helemaal kaal eten, is het vuur niet dichterbij gekomen en kon er op tijd geblust worden.
Het verhaal maakt grote indruk op ons, maar de Nederlandse relativeert de omstandigheden. "In Nederland maken de mensen zich druk om een poep en een scheet; hier gaat het tenminste over wezenlijke dingen."
Als we verder willen wandelen, moeten we eerst de kinderen zoeken. Die hebben al kennisgemaakt met het jongste dochtertje en hebben onder haar leiding het huis en de paarden verkend. We nemen afscheid en ik hoop maar dat ze veilig blijven en snel weer rustig kunnen slapen.
Als de vakantie er op zit, overnachten we op de terugweg wederom in Burgos, ditmaal in Hostel Burgos, een trekkers hostel. De volgende dag rijden we na achthonderd kilometer 
's avonds de Creuse weer in, en geeft de temperatuur op het dashbord in de auto acht graden aan. Een beetje frisser dan we gewend zijn, maar desondanks is het heerlijk weer terug te zijn in onze vertrouwde, groene omgeving.
Na acht weken vakantie gaan de kinderen maandagochtend weer naar school. Tot onze verrassing is er buiten voor de ouders koffie en cake. 'Bonne rentrée', hangt er in vlaggetjes boven de ingang van de school. We kletsen met de andere ouders, en Viggo en Manu zijn dolblij hun vriendjes weer te zien. Acht weken is lang, voor iedereen.  Dan gaat de zoemer en moeten de kinderen naar binnen. 'Bonnes vacances', grapt één van de vaders richting de andere ouders. Een nieuw schooljaar is begonnen.

De nieuwe dakpannen worden geleverd.

Rob begint met het eerste dakvlak.

Sommige dakpannen dateren van 1895!

Joehoe! Ook ik klim even op de hoogwerker om heel snel weer af te dalen..veel te hoog!

Opa en oma op bezoek!

Oude panlatten worden ontdaan van spijkers en in stukken gezaagd, voor de houtkachel. Heel fijn om hier wat hulp bij te krijgen.

Na gedane arbeid.....een lekker koud biertje / ijsje.

Au vélo!

Ook Menno kwam weer helpen, un grand merci!

Laatste loodjes....

EK damesvoetbal! We juichen net zo hard (of nog harder) als voor de mannen.

Vakantie! Burgos!

Campinglife....in Nabainhos, Portugal.

Porto

Kabelbaan boven Porto.

Strand bij Porto.

Wandeling over Romeinse rotsige paden door de Serra da Estrela.

Viseu.

Zwembad bij de camping.

Resultaat van de bosbranden...

Kasteel van Linhares

Nieuwe schooltassen gekocht in Burgos.

Hebben ze bij Hostel Burgos Google Translate gebruikt?

Eerste schooldag, bonne rentrée!